Có thể nói rằng trong những nét văn hóa đặc trưng, Hanbok Hàn Quốc là đối tượng thu hút sự quan tâm của người nước ngoài nhiều nhất. Nhờ sức ảnh hưởng của làn sóng Hallyu, giờ đây tại rất nhiều quốc gia trên thế giới đều có thể dễ dàng bắt gặp hình ảnh của những bộ trang phục truyền thống Hàn Quốc.
Người nước ngoài yêu thích Hanbok bởi vẻ đẹp trang nhã và thanh lịch, tôn lên nét đẹp của bất kỳ ai đang diện trên người bộ trang phục ấy. Cùng Monday tìm hiểu về ý nghĩa, đặc trưng và ứng dụng của bộ trang phục truyền thống Hàn Quốc này, bạn nhé!
Đôi nét về trang phục truyền thống Hanbok Hàn Quốc
Hanbok là gì?
Nghĩa của từ Hanbok (한복) bao gồm “Han” có nghĩa là “Hàn” và “bok” nghĩa là “trang phục”. Thế nên, Hanbok là trang phục truyền thống của người dân trên bán đảo Triều Tiên nói chung và Hàn Quốc nói riêng. Hanbok truyền thống là một phần của lịch sử Hàn Quốc và cũng là di sản văn hóa quốc gia được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Tuy hình dạng và thiết kế đã có những thay đổi đa dạng theo thời đại và thẩm mỹ về cái đẹp nhưng trang phục Hanbok vẫn luôn là một phần cơ bản trong cuộc sống của người Hàn Quốc trong hơn 5000 năm qua.
Ý nghĩa của Hanbok
Cũng giống như trang phục truyền thống của các quốc gia khác, đồ Hanbok Hàn Quốc chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc trong cuộc sống của người Hàn.
Đầu tiên và dễ thấy nhất, các bộ trang phục Hanbok tôn lên vẻ đẹp kín đáo, duyên dáng và tao nhã của người Hàn Quốc, đặc biệt là người phụ nữ. Hình ảnh các cô gái Hàn xinh đẹp trong những chiếc áo, váy truyền thống của Hàn Quốc với đủ màu sắc, hoa văn rực rỡ dường như đã trở thành nét đặc trưng văn hóa của riêng “xứ sở kim chi”.
Không chỉ có thế, Hanbok còn thể hiện sự tôn kính và biết ơn đối với tổ tiên của dân tộc Hàn Quốc. Người Hàn có phong tục mặc Hanbok trong các ngày lễ, tết truyền thống và mặc khi thực hiện các nghi thức quan trọng như cúng bái tổ tiên.
Phong tục này rất được xem trọng trong văn hóa Hàn Quốc vì nó thể hiện sự trân trọng và lòng biết ơn của người Hàn đối với những giá trị truyền thống mà họ được thừa hưởng từ ông bà, tổ tiên.
Đặc trưng của Hanbok Hàn Quốc
Đặc trưng về chất liệu
Thời Joseon, trang phục truyền thống của Hàn Quốc nói lên vị thế, địa vị xã hội của người mặc thông qua màu sắc, hoa văn và cả chất liệu. Hanbok thời Joseon của tầng lớp Yangban (quý tộc) được may từ vải lụa hoặc vải nhẹ cao cấp, còn dân thường chỉ mặc Hanbok dệt từ vải bông thông thường.
Về sau, các bộ Hanbok hiện đại đa dạng về chất liệu tùy theo điều kiện và sở thích của người mặc. Vải gai, bông, muslin, lụa hay satin,… là một số chất liệu phổ biến được sử dụng để may Hanbok.
Người Hàn sử dụng nhiều loại vải khác nhau khi may Hanbok tùy vào điều kiện khí hậu. Để chống chọi với mùa đông lạnh giá, người Hàn may Hanbok từ vải bông hoặc vải lụa dày nhồi thêm bông ở trong để giữ ấm cơ thể.
Còn trong những ngày mùa hè, khi tiết trời đang chuyển nóng, họ sẽ may những bộ quần áo Hanbok truyền thống từ vải xô hoặc vải gai cho mát mẻ.
Đặc trưng về màu sắc
Trong quá khứ, người Hàn Quốc thích mặc Hanbok màu trắng. Vì họ quan niệm rằng màu trắng tượng trưng cho sự thuần khiết, chính trực, khiêm tốn và giản dị – những nét đặc trưng trong tính cách của dân tộc Hàn. Cũng bởi vì tôn sùng màu trắng nên người Hàn Quốc còn được gọi là “Bạch y dân tộc” (dân tộc áo trắng).
Cùng với đó, người Hàn có xu hướng sống hòa hợp với thiên nhiên nên họ đã tận dụng những nguyên vật liệu từ tự nhiên như hoa, lá, vỏ cây,… để nhuộm vải và biến các bộ đồ truyền thống của Hàn Quốc trở nên sặc sỡ, đẹp mắt hơn.
Có năm màu sắc được người Hàn ưa chuộng khi may Hanbok. Những màu sắc này được gọi chung là obangsaek (ngũ phương sắc), tương ứng với năm yếu tố ngũ hành: Trắng – Kim; Xanh lam – Mộc; Đen – Thủy; Đỏ – Hỏa; Vàng – Thổ.
Đặc trưng về hoa văn
Các bộ trang phục Hàn Quốc thường có hoa văn nổi bật, đa dạng từ đơn giản đến cầu kỳ. Hoa văn trên Hanbok mang ý nghĩa cầu mong sự may mắn và những điều tốt lành. Mỗi một hoa văn được thêu trên bộ Hanbok là một mong ước của người mặc về cuộc sống tương lai. Hai loại hoa văn phổ biến nhất là hoa văn thực vật và hoa văn động vật.
Trong đó, hoa văn thực vật nổi bật nhất là họa tiết hoa mẫu đơn tượng trưng cho danh vọng và sự giàu có. Chính vì thế hoa văn này thường xuất hiện trên các bộ Hanbok truyền thống của Hoàng tộc.
Đặc biệt, nếu như hoa mẫu đơn được vẽ cùng với cánh bướm thì hai hình ảnh này ẩn chứa ý nghĩa đại diện cho niềm vui và hạnh phúc. Hoa văn này được thêu trên Wonsam và Hwarot – Hanbok cưới của cô dâu – với ý nghĩa mong cầu một gia đình hòa thuận, hạnh phúc.
Ngoài ra, hoa sen tượng trưng cho sự thanh khiết, hoa mận tượng trưng cho sự chung thủy hay quả lựu tượng trưng cho ước muốn sinh được con trai,… đều là những hoa văn phổ biến trên bộ Hanbok Hàn Quốc.
Cúc, lan, mai, anh đào hay mugung cũng là những loại hoa phổ biến được thêu trên áo truyền thống Hàn Quốc để tôn lên nét đẹp của người phụ nữ.
Bên cạnh đó, xét đến hoa văn động vật thì không thể không nhắc tới hai loài vật phổ biến nhất trên áo Hanbok Hàn Quốc, đó là rồng và phượng. Hai loại hoa văn này được xuất hiện trên các bộ Hanbok cao cấp, tượng trưng cho quyền lực, sự cao sang và phú quý.
Cấu tạo của một bộ Hanbok
Kiểu dáng cơ bản gồm áo Jeogori và quần dài Baji (dành cho nam) hoặc áo Jeogori và Váy dài Chima (dành cho nữ) đã tồn tại xuyên suốt từ thời Goguryeo đến thời Joseon. Đến tận ngày nay, cấu tạo cơ bản đó vẫn không thay đổi mà chỉ thay đổi độ dài cũng như độ rộng của áo, quần và váy Hanbok Hàn Quốc.
Bên cạnh đó, đặc trưng kiểu dáng của trang phục truyền thống của người Hàn Quốc chính là che giấu đi chân, tay và toàn bộ cơ thể ngoại trừ khuôn mặt. Điểm đặc trưng này giúp làm nổi bật lên khuôn mặt của người mặc Hanbok và tôn lên vẻ đẹp kín đáo, trang nhã của họ.
Cấu tạo của một bộ hanbok Hàn Quốc nam
Hanbok nam Hàn Quốc thường bao gồm hai thành phần cơ bản là áo Jeogori và quần Baji rộng, dài, bó ở cổ chân. Bên ngoài mặc thêm áo choàng dáng dài gọi là Durumagi. Ngoài ra, khi mặc Hanbok, nam giới Hàn cũng sử dụng thêm một số phụ kiện kèm theo như là dây thắt lưng, mũ đội đầu, vớ, giày, v.v.
Cấu tạo của một bộ hanbok Hàn Quốc nữ
Hanbok của nữ cũng bao gồm hai thành phần cơ bản là áo Jeogori và váy Chima. Đặc trưng của váy Chima là váy rất dài và rộng, điều này khiến cho nữ giới có thể gặp khó khăn khi di chuyển nhưng mặt khác, nó cũng giúp tôn lên nét đẹp dịu dàng, nữ tính của người mặc.
Cả áo Jeogori của nam và nữ đều có hai sợi dây dài để thắt thành nơ Goreum, tô điểm thêm vẻ đẹp của bộ trang phục truyền thống. So với nam giới, Hanbok của nữ giới thường kết hợp với nhiều phụ kiện hơn. Các loại phụ kiện này đa dạng từ trâm cài tóc, dây buộc tóc, kẹp tóc, vương miện, mũ đội đầu, vớ, giày hoa, v.v.
Hanbok trong văn hóa Hàn Quốc
Hanbok mặc trong những sự kiện quan trọng
Hanbok là bộ trang phục trang trọng, đồng hành xuyên suốt các sự kiện quan trọng trong cuộc đời người Hàn từ những ngày mới ra đời cho đến khi trưởng thành như tiệc thôi nôi, tiệc sinh nhật, lễ trưởng thành, lễ kết hôn hay tiệc mừng thọ.
Các sự kiện này đánh dấu việc một cá nhân nào đó bước sang giai đoạn mới của cuộc đời, và tất nhiên không thể thiếu đi các bộ trang phục truyền thống của người Hàn Quốc trong những ngày trọng đại này.
Mỗi bộ Hanbok trong các nghi lễ này cũng khác nhau về màu sắc, hoa văn, các trang sức và phụ kiện kèm theo. Đối với trẻ con, Hanbok mặc trong tiệc thôi nôi được gọi là Dolbok (돌복), kết hợp năm màu sắc truyền thống và hoa văn rực rỡ, vui tươi mang ý nghĩa ban phước lành và cầu mong em bé lớn lên được khỏe mạnh, bình an.
Trong đời sống hiện đại, truyền thống mặc Hanbok trong tiệc sinh nhật hay lễ trưởng thành dường như đang dần mất đi. Tuy nhiên, Hanbok cưới vẫn được xem trọng và được nhiều cặp đôi lựa chọn.
Theo truyền thống, cô dâu mặc áo hwarot (활옷) màu đỏ hoặc áo wonsam màu xanh lá cây (녹원삼), trên tay mang một miếng vải to màu trắng để hứng táo tàu do bố mẹ chồng ném tặng. Hành động ném táo tàu này của bố mẹ chồng cũng chính là lời chúc phúc cho cô dâu chú rể mới sẽ sớm sinh được thật nhiều con cái.
Ngoài các trang sức và phụ kiện lộng lẫy trên người, trên trán và hai bên má cô dâu còn được dán hai mẩu giấy đỏ hình tròn được gọi là yeonjigonji (연지곤지), như những lá bùa sẽ bảo vệ cô dâu tránh khỏi ma quỷ và được mạnh khỏe khi về nhà chồng.
Hanbok mặc trong các dịp lễ, tết
Tuỳ từng ngày lễ mà quần áo truyền thống của Hàn Quốc lại có tên gọi khác nhau, chẳng hạn Hanbok mặc vào Tết âm lịch được gọi là Seolbim (설빔), Hanbok mặc vào Tết Đoan ngọ là Danobim (단오빔) hay vào Tết Trung thu là Chuseokbim (추석빔).
Những tên gọi này được ghép từ tên ngày lễ và “bieum” (비음, gốc Hán 庇蔭 có nghĩa là “sự che chở”) viết gọn thành bim (빔), bởi người Hàn Quốc tin rằng họ sẽ được ơn trên che chở hay phù hộ, hoặc theo cách lý giải ngày nay thì chữ “bim” đơn thuần có nghĩa là làm đẹp.
Do người Hàn Quốc thời nay đã chọn lựa màu sắc và kiểu dáng Hanbok theo ý thích, nên trừ chất liệu vải may theo mùa, gần như không còn sự khác biệt lớn nào giữa những bộ Hanbok trong những ngày tết này.
Trong số các bộ Hanbok mặc vào dịp lễ, Tết, Seolbim phổ biến nhất đối với người Hàn. Vì tính trang trọng của việc chào đón ngày đầu tiên trong năm mới, Seolbim thường được chuẩn bị công phu từ trước.
Trong quá khứ, người phụ nữ trong gia đình phải dành thời gian và công sức để dệt vải mới và may vá, hoàn thành những bộ Seolbim cho các thành viên. Chính vì thế, đong đầy trong từng bộ Seolbim hay các bộ Hanbok truyền thống Hàn Quốc nói chung đều là tình yêu thương và sự vun vén của người phụ nữ dành cho gia đình.
Hanbok trong nghệ thuật biểu diễn
Là một trong những quốc gia có nền công nghiệp văn hóa phát triển nhất ở châu Á, lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn của Hàn Quốc nhận được nhiều sự chú ý và được đánh giá cao về tính nghệ thuật, sự độc đáo, sáng tạo cũng như mang đậm nét văn hóa của dân tộc Hàn.
Trong đó, Gugak (국악) hay “quốc nhạc” là thuật ngữ đề cập đến âm nhạc và các điệu múa truyền thống của Hàn Quốc. Trong các tiết mục biểu diễn Gugak, ngoài yếu tố không thể thiếu là âm nhạc và vũ điệu, trang phục biểu diễn cũng là một phần quan trọng làm nên thành công của màn biểu diễn.
Các nghệ sĩ thường mặc Hanbok Hàn Quốc khi biểu diễn Gugak nhưng đa dạng về kiểu dáng, màu sắc, hoa văn của bộ trang phục tùy theo loại hình biểu diễn.
Ngoài âm nhạc cung đình, khi biểu diễn các loại hình nghệ thuật dân gian như Pansori (판소리) (loại hình hát kể chuyện dân gian với người hát đứng trên sân khấu kể chuyện bằng âm thanh, lời kể, điệu bộ, hòa cùng với nhịp trống của người đánh trống), người nghệ sĩ cũng thường diện những bộ Hanbok truyền thống.
Ngày nay, khi Hanbok không còn là trang phục đời thường của người dân Hàn Quốc, việc mặc Hanbok biểu diễn âm nhạc và vũ điệu không chỉ là một cách hiệu quả để lưu giữ những giá trị truyền thống mà còn góp phần quảng bá Hanbok, đưa nét đẹp văn hóa Hàn Quốc ra thế giới.
Hanbok cách tân trong đời sống hiện đại
Ngày nay, có rất nhiều mẫu Hanbok cách tân kết hợp giữa hoa văn truyền thống và cảm hứng nghệ thuật hiện đại. Người Hàn ứng dụng Hanbok cách tân trong rất nhiều mảng khác nhau, từ những bộ đồng phục học sinh đơn giản, đến các bộ trang phục biểu diễn trên sân khấu hay trong phim ảnh, và cả các thiết kế Hanbok trên sàn diễn thời trang chuyên nghiệp.
Ngày càng có nhiều sự đổi mới, sáng tạo trong cách phối màu cũng như kiểu dáng, hoa văn, chất liệu của các bộ Hanbok. Sự sáng tạo dựa trên Hanbok truyền thống mang đến cảm giác tươi mới và nhấn mạnh sự pha trộn hài hòa giữa truyền thống và hiện đại.
Mặc Hanbok đúng cách cùng Monday
Mặc dù đã ngắm qua rất nhiều bộ Hanbok Hàn Quốc xinh xắn và lộng lẫy. Thế nhưng, việc mặc trang phục này sao cho đúng và đẹp như người Hàn lại có chút khó khăn với những bạn mới mặc lần đầu.
Vì thế, hãy cùng Monday tìm hiểu về cách mặc một bộ Hanbok nữ và cách thắt nơ áo Goreum để hóa thân thành một cô tiểu thư Hàn Quốc dịu dàng và xinh đẹp, bạn nhé!
Hanbok Hàn Quốc không chỉ đơn thuần là trang phục mà nó còn là nét đẹp của cả đất nước, là một điều không thể tách rời khỏi những giá trị văn hóa. Vì thế, Monday mong muốn các bạn hiểu thêm về trang phục truyền thống này, cũng như các giá trị văn hóa đặc sắc khác của Hàn Quốc. Điều này sẽ giúp các bạn chuẩn bị hành trang đầy đủ nhất khi đặt chân đến đất nước mình mơ ước.
Du học Hàn Quốc Monday là trung tâm có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực du học Hàn Quốc và đào tạo tiếng Hàn. Monday luôn sẵn sàng trở thành người đồng hành tốt nhất trên con đường cùng bạn tìm hiểu và đặt chân đến “Xứ sở kim chi” – một điểm đến hoàn hảo dành cho du học sinh.
Thế nên, nếu có bất kỳ thắc mắc nào về du học Hàn Quốc, hãy để lại thông tin bên dưới để Monday tư vấn tất tần tật mọi thứ cho bạn ngay từ bây giờ nhé!
✌️ Bài viết được biên soạn bởi: Du học Hàn Quốc Monday
👉 Vui lòng trích nguồn khi sử dụng
